EV SATIN ALMADAN ÖNCE KONTROL ETMENİZ GEREKENLER

KONUT ALIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ ?
Konut almaya karar verdiniz ve ilan sitlerine bakarak ya da bir tanıdığınızın “dostum burası çok değerlenecek, hemen buradan daire alalım sana” demesi üzerine o hayalinizdeki daireyi görmek için dairenin olduğu binaya gittiniz, fakat öncesinde yapmanız gerekenler neler?
Önce resimlerine bakarak beğendiğiniz dairenin bağlı olduğu ilçe belediyesine gidip, inşaat ruhsatına esas projelerini, zemin etüd raporunu ve varsa tadilat ruhsatına esas projelerini (binada zaman içerisinde resmi tadilat yapılmış olabilir) isteyeceksiniz. 

İnşaat ruhsatından binanın yaşına bakacaksınız (ilan sitelerindeki yaşa değil). Bina eğer 1999 öncesinde ruhsat almışsa, buradan kesinlikle daire almayacaksınız (en kötü ihtimalle 2008 ve sonrasını tercih ediniz). Sebebi ise yapı denetim ve inşaa tekniklerindeki güncellemelerdir. Şimdi artık elinizde resmi olarak onaylanmış projeler var.

Sonra konutun bulunduğu binaya gideceksiniz. Daire bodrum kata, ya da bodrum yoksa zemin kata bi bakalım diyeceksiniz. Binada bugüne kadar hiç önemli bir tadilat yapıldı mı?” diyeceksiniz. Sonra bodrum ya da zemin kata gideceksiniz. Gözle inceleme yapacaksınız
Bodrum katta/zemin katta öncelikle taşıyıcı sistemlerde (kolon, kiriş ve betonarme perdelerde) çatlak, dökülme, şişme, demirlerin gözle görünür hale gelmesi, su tehdidi, rutubet, kolonlarda, kirişlerde, perdelerde tamir izi var mı diye bakacaksınız, Bunlar varsa risk almaya gerek yok, öyle ise vaz geçip çıkacaksınız.

Peki bunlarla ilgili sorun yok ve mutfak dolapları da lake olduğu için hemen el sıkışacak mıyız? Tabiki hayır. Ön incelemede gözünüze bir şey takılmadıysa ikinci aşamaya geçeceksiniz…
Milyon TL’yi gözden çıkardığınız bu konut için bir tane yetkin inşaat mühendisiyle anlaşacaksınız. Peki nereden bulacaksınız? İlinizdeki inşaat mühendisleri odasına başvuracaksınız ve bir mühendis talep edeceksiniz. Mühendisi de ayarladıktan sonra tekrar binaya gideceksiniz. Mühendis, projeleri alacak ve taşıyıcı elemanların (kolon, kiriş, perde) projedeki ölçülerde, doğru yerde ve doğru şekilde uygulanıp uygulanmadığına bakacak. Bu elemanlarda kırma, kesme, delme yapılmış mı inceleyecek. Binayı denetleyen Yapı Denetim Firmasından aldığı beton ve demir donatı dayanım test sonuçlarına bakacak. İnşaat aşamasındaki fotoğraflara bakacak.

Mimari olarak binada bir ilave olup olmadığına bakacak. Bu ilavelerin tehlike derecesini inceleyecek. Yapılan tadilatların tadilat projesi var mı yok mu ona bakacak. Fotodaki gibi mesela Eğer bunlardan geçer not alırsa bina için görüşlerimiz olumluya dönecek.
Peki bina zemin kat yüksekliği diğer katlara göre daha yüksek olarak tasarlanmış ve bir ticari alan olarak kullanılıyorsa veya deprem yönetmeliğinde belirtilen düzensizliklerden biri varsa? Bu durumda mühendis, yumuşak kat düzensizliği ve diğer düzensizlikler için ne tür tedbir alındığını binanın statikeriyle konuşacak. İkna olursa sorun yok. Ancak bir konu daha var. Ya bodrum kat ve zemin katta sorun yok da üst katlarda Remziye Teyze gömme dolap için kiriş veya kolon kestirdiyse? Bu durumda binanın en eski kat malikleriyle konuşmak lazım. Daha önce bu binada her hangi bir dairede kırım veya önemli bir tadilat oldu mu diye?
Çünkü moloz çıkaracaklar. Herkes görmüş olacaktır. Var derlerse, sadece gidip soracaksınız. Doğru mu söyler yalan mı söyler orası sizin ikna kabiliyetinizle ilgili.

Not: Unutmadan bana kalırsa güçlendirme yapılmış binalardan konut almayın ve bütün bunlara rağmen iyice emin olmak istiyorum diyorsanız, Üniversitelerin İnşaat Mühendisliği Bölümlerinden Deprem Performans Analizi yapmalarını isteyebilirsiniz. Tabi bunlar ilave maliyetler doğuracak sizler için.
Son olarak ise ev almak istediğiniz bölgede daha önce gerçekleşmiş depremleri araştırın ve alacak olduğunuz konutun olduğu bölgede ciddi bir deprem olmuş mu ve konut bu depremden önce mi sonra mı inşaa edilmiş? kontrol edin. Kişisel tavsiyem ise 6 ve üzeri büyüklükte deprem görmüş konutları tercih etmeyin.