HAZİNE ARAZİLERİNİN KİRALANMASI – SATIN ALINMASI VE BAŞVURU İŞLEMLERİ

Hazine arazileri, yatırımların, enerji üretiminin, tarımın ve deprem sonrası kentsel dönüşümün desteklenmesi amacıyla kullanılacak.

Yatırımların desteklenmesi için Hazineye ait taşınmazların tarım, hayvancılık, eğitim, turizm ve diğer amaçlı yatırımların teşviki doğrultusunda kullandırılmasına ilişkin faaliyetlere gelecek yıl da devam edilecek.

HAZİNE ARAZİSİNİ NASIL KİRALAYABİLİRİM? SATIN ALABİLİRİM?

İlk olarak 2016 yılında,dönemin başbakanı, Binali Yıldırım tarafından teleffuz edilmiştir. Amaç olarak ise, Orman niteliğini kaybetmiş arazilerin, köylülerimize kazandırılarak üretim ve destekleme faaliyetleri amaçlanıyor denilmişti. Dönemin açıklanan şartlarında Hazine arazileri için direkt olarak ölçüm ve başvuru sonrası satın alabiliyordunuz ve bu kriterdeki hazine arazileri satıldı. Orman arazileri için ise durum biraz farklı idi ve halen büyük oranda bu süreç sağlıklı bir şekilde çözüme kavuşturulabilmiş değil.
Günümüz şartlarında ise Kahramanmaraş depremi sonrası Maliye bakanlığına ait olan hazine arazileri, Milli Emlak bakanlığınn alınıp, Toki (Toplu Konut İdaresi)’ye devredilmiş bulunmaktadır. Doğal olarak ta tkip eden dönemlerde bu araziler ile ilgili karar mercii Toki olacaktır.

ORMAN ARAZİLERİNİN BAŞVURU VE KİRALAMA SÜREÇLERİ:

Orman arazilerinde bahsi geçen 2016 döneminde açıklanan şartlar şu şekilde belirlenmişti.
Orman vasfını yitirmiş yada hali hazırda kullanmakta olduğunuz arazilerde ise durum biraz daha zordu.
-Orman vasfını yitirmiş arazi bir harita mühenisi tarafından ölçüm ve başvuru işlemleri yapılarak Orman bakanlığına başvuru yapılır.
-Bakanlık inceleme sonrası uygun görürse 29 yıllığına size kiralama yapılıyor ve 30. yıl isterseniz satın alabiliyorsunuz fakat isterseniz ikinci kez 29 yıllığına da kiralayabiliyordunuz.

GÜNÜMÜZ ŞARTLARINDA İSE BU SÜREÇ ŞU ŞEKİLDEDİR:

Artık Orman vasfını yitirmiş araziler ve hazine arazileri 2018 yılı itibari ile Milli emlak genel müdürlüğü tarafından değerlendirilmekte ve başvurularda milli emlak üzerinden yapılmaktadır. Süre ve satınalma ile ilgili süreç şu şekileddir. İlk olarak 10 yıl kiralama ve 11. yıl istenildiği taktirde satın alma ya da bu kiralamayı 10 yıllık vadelerle tekrar kiralanabilmektedir.

Milli Emlak dilekçesi nereye verilir?

Satın alma talepleri, il, ilçe, mevki, pafta, ada, parsel numarasının da belirtildiği bir dilekçe ile taşınmazın bulunduğu il ve ilçelerde; Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne (Emlak Müdürlükleri, Millî Emlak Müdürlükleri) veya İlçelerde Kaymakamlıklara (Millî Emlak Şeflikleri) müracaat edilebilmektedir.

“Proje bazlı yatırımlara” arazi desteği sağlamak için Hazine taşınmazları arz edilecek.

Yatırım teşvik kapsamında her yıl 20 milyon metrekare yüzölçümlü taşınmaz eğitim, tarım ve hayvancılık, turizm ve diğer amaçlı yatırımlar için ilana çıkarılacak. 2023 yılının 8 ayında proje bazlı yatırımlar da dahil olmak üzere 2 milyar 752 milyon lira yatırım tutarlı ve 1014 kişilik istihdam taahhütlü yatırım için 2 milyon 69 bin metrekare taşınmaz yatırımcılara tahsis edildi.

Hazineye ait tarım arazileri kullanıcılarına 10 yıla kadar doğrudan kiralanırken, kira bedelleri cari yıl için belirlenen ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden hesaplanıyor. Ayrıca kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirenlere kira süresini yeniden uzatma veya 10 yıl boyunca kullananlara doğrudan satın alma hakkı tanındı. Bu kapsamda şimdiye kadar gerekli şartları taşıyan 73 bin 952 çiftçiyle kira sözleşmesi imzalandı. Son düzenlemeyle, uygulamadan yararlanmak için daha önce var olan son başvuru süresi kaldırıldı, vatandaşların başvurmaları halinde, ecrimisil ile kullanım yerine kira sözleşmesi imkanı sağlandı.

Bitkisel üretime destek

Tıbbi, aromatik ve süs bitki türlerinin ithalatının azaltılarak ülkede üretilmesini teşvik etmek üzere bu bitki türlerini yetiştirmek isteyen vatandaşlara Hazine taşınmazlarını kiralama kolaylığı sağlandı.

Bu kapsamda Hazine taşınmazlarının belirli programlar dahilinde gerçek veya tüzel kişilere kiralanmak üzere ilana çıkarılmasına ilişkin çalışmalar devam edecek. Tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkilerinin yetiştirilmesi için uygulamanın başladığı 2018 yılı ağustos ayından bugüne kadar 39 milyon metrekare taşınmaz kiralandı.

Ülkede yetiştirilme potansiyeli bulunan başta ceviz, badem olmak üzere kavak, kızılağaç, okaliptüs, badem, Antep fıstığı, zeytin, ceviz, fıstıkçamı, kızılçam, sedir, köknar, ladin ve akasya gibi türlerde ağaçlandırma amaçlı kiralamaları desteklemek için bu ürünlerin yetiştirilmesinde yüksek verim elde edilebilecek illerin belirlenmesi çalışmalarına devam edilecek ve Hazine taşınmazları bu amaçla arz edilecek.

Bu kapsamda 2023 yılında başta ceviz, badem ve antepfıstığı olmak üzere 3 milyon 18 bin metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı ağaçlandırma amaçlı kiralandı.

2022-2025 dönemi için başta ceviz, badem olmak üzere ağaçlandırma ve tıbbi, aromatik ve süs bitkileri yetiştiriciliği amaçlı kiralanmak üzere toplam 60 milyon metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı ilana çıkarıldı. Bu taşınmazların bir kısmı kiralanırken, kalanının kiralanma sürecinin 2025’e kadar tamamlanması bekleniyor.

Kentsel dönüşüme arazi tahsisi

Kentsel dönüşüm faaliyetlerinin desteklenmesi, konut sorununun çözümü ve şehirlerin doğal afetlere dayanıklı ve daha sağlıklı alanlara dönüştürülmesini desteklemek amacıyla rezerv alan veya arsa üretim alanı ilan edilen Hazine taşınmazlarının uygulayıcı kuruluşlara devrine devam edilecek. Bu kapsamda, bu yıl, 19,2 milyon metrekare yüzölçümlü Hazine taşınmazı rezerv alan olarak kullanılmak üzere Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğüne tahsis edildi. Konut sorununun çözümü ve çarpık kentleşmenin önüne geçilmesi amacıyla 95,9 milyon metrekare yüzölçümlü arsa ve arazi, Toplu Konut İdaresi Başkanlığına (TOKİ) devredildi.

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında belirlenen geçici ve kesin iskan alanlarında kalan Hazine mülkiyetindeki 17,2 milyon metrekare yüzölçümlü taşınmaz ile 126,5 milyon metrekare yüzölçümlü tescil harici alanın TOKİ’ye devri uygun görüldü. Deprem finansmanında kullanılmak üzere, yaklaşık 143,1 milyon metrekare yüzölçümlü ve 70 milyar lira bedelli taşınmazın TOKİ’ye devir işlemleri de devam ediyor.

Rüzgar ve güneş enerjisi santralleri için Hazine arazileri kullanılacak

İklim değişikliği ile mücadele kapsamında, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretimini desteklemek amacıyla Hazine taşınmazları üzerinde, güneş ve rüzgar enerjisi başta olmak üzere, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretimi yapılması için 29 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilmesine yönelik yeni bir çalışma hayata geçirildi. Kamu kurumları ve yatırımcılar lehine lisanslı ve lisanssız rüzgar enerjisi santrali (RES) ve güneş enerjisi santrali (GES) yapılmak üzere Hazine taşınmazları tahsis edilecek.

Proje kapsamında şimdiye kadar toplam 231 milyon metrekare Hazine taşınmazı ilana çıkarıldı ve 108 milyon metrekare taşınmaz üzerinde ön izin ve irtifak hakkı tesis edildi. Kamu kurumlarına ise 4,3 milyon metrekare Hazine arazisinin, RES ve GES yapılmak üzere, tahsisi sağlandı.